Sınai mülkiyet genel olarak sanayi ve tarım sektörünü ilgilendiren buluşlar ve yeniliklerle alakalıdır. Bu alanlarda herhangi bir buluş yaptığınızda ya da sektörde öncü olacak bir tasarım ortaya koyduğunuzda, ürün üzerinde belirli haklara sahip olursunuz. Fikri ve sınai haklar sayesinde, ürününüzü kötü niyetli kişilerin üretmesinin ve pazarlamasının önüne geçebilirsiniz.
Söz konusu haklar yasalarla düzenlenerek, size bir takım avantajlar sağlamaktadır. Yeni bir ürün ortaya koyduğunuz zaman haklarınız neler olduğunu bilmeniz, onları korumanız açısından da oldukça önemlidir. Birçok mucit sınai haklar nelerdir sorusunun yanı sıra sınai haklarda tescil sistemini merak etmektedir. Merak ettiğiniz bu soruların yanıtlarını yazımızda bulabileceğiniz gibi, Alkan Patent olarak verdiğimiz hizmetleri inceleyebilir, bizimle iletişime geçerek sınai mülkiyet haklarınızın korunmasına dair detaylı bilgileri de alabilirsiniz.
Sınai mülkiyet hakları, sanayi ve tarım sektörlerindeki yenilik ve buluşların yasal olarak korunmasına ilişkin olarak belirlenmiştir. Bu buluşların ilgi çekici olmasının yanı sıra öncü yani ilk olarak nitelendirilmesi de gerekmektedir. Bu tip yenilikler ortaya çıkan tasarımın sahibi olan kişi ve kuruma bazı haklar kazandırmaktadır. Bu haklar yasalar çerçevesinde belirlenmektedir. Patentlerle birlikte elde edeceğiniz fikri ve sınai mülkiyet hakları, yasalar çerçevesinde hangi haklara sahip olacağınızı ifade etmektedir.
Sınai mülkiyetle ilgili olarak örnekle açıklama yapmak, daha kolay anlaşılmasını sağlayacaktır. Yeni ve ilgi çekici bir tasarımın üretimini yaptığınız ve piyasaya sürmek istediğinizde, sınai mülkiyet kavramı sayesinde, tüm tasarımın yasal olarak size ait olduğunu ortaya koyabilirsiniz. Bu sayede tasarım üzerinde birtakım haklara sahip olursunuz. Ortaya koyduğunuz tasarım ve ürünle ilgili olarak emeğinizin çalınmamasını bu haklar sağlamaktadır. Resmi olarak size ait olacak olan bu ürün ve tasarımında gayri maddi hak olarak tanım da yapılabilmektedir. Bu haklar üreticileri ve mucitleri koruma altına alması bakımından oldukça önemlidir.
Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında düzenlenen bu hakların temel amacı; coğrafi işaret, patent, tasarım, marka ve faydalı model aracılığıyla geleneksel ürün adlarına ilişkin hakların korunması, aynı zamanda teknolojik ve ekonomik ilerlemenin gelişmesine katkı sağlanmasıdır.
Söz konusu kanunla; sınai haklara ilişkin olarak yapılan başvuruların onaylanmasıyla tescil işlemi gerçekleştirilir. Tescil işleminin ardından hak ihlali gerçekleşmesi durumunda hukuki ve cezai yaptırımlar ortaya çıkar. Söz konusu kanun esas olarak markalar için düzenlenmiştir. Bu kanunun temel amacı marka patent konularını düzenleyerek, tüm hakların korunmasına ilişkin ortaya çıkmıştır.
Bu sistem sayesinde, markalar ürün ve hizmetlerinin ayırt edilebilmesini sağlar.
Yukarıda bahsettiğimiz gibi sınai mülkiyet hakları; patent, marka, tasarım, coğrafi işaretler ve faydalı model gibi buluş ve yeniliklerin ilk uygulayıcılarına sağlanan haklardır. Bu sayede özgün bir çalışmanın tasarımcıları ve uygulayıcıları; üretilen ve satılan mallar üzerinde ayırt edici işaretlere sahip olurlar. Bu da ortaya çıkan ürünün satma hakkını yalnızca bu kişilere tanır.
Endüstriyel alanda herhangi bir teknik sorunun çözülmesinde ya da geliştirilmesinde gerekli koşulları sağlayan buluşları ortaya çıkaran kişiler tanınan haklardır. Bir buluşun patent alabilmesi için yeni olması ve tekniğin bilinen durumunun aşılması gerekmektedir. Aynı zamanda bu buluşun sanayiye uyarlanabilir olması da gerekir. Bu üç kıstası sağlayan buluşlar patent alarak hak sahibi işletme ya da kişilere yasal güvence sağlar.
Patentlere ilişkin en önemli hususlardan biri de kamuoyuna açık olan belgelerin tamamen incelenerek, böylesi bir buluşa sahip başka patentlerin olup olmadığının incelenmesidir. Gerekli araştırmalar yapılmaksızın yapılan başvurular, benzer bir buluş olduğu takdirde reddedilir.
Patent sahibi kişiler, üçüncü kişilerin izinsiz olarak buluşlarını üretmesini, kullanmasını veya satmasını engelleyebilir. Patentle ilgili yasalarda belirtildiği üzere, patentler başkasına devredebilir ya da miras yoluyla intikal edilebilir. Aynı zamanda kullanım hakkı lisans konusu olabileceği gibi rehin olarak da verilebilir.
Türk Patent Enstitüsü’ne yapılan başvurular, gerekli şartları sağlaması halinde 20 yıl süreli korumaya sahip olur. Mucitlerin ve sanayicilerin sahibi olduğu patentler sona erdiği andan itibaren, buluş tüm toplumun malı sayılmaktadır. Aynı zamanda bir buluşun patentle korunabilmesi için, korunma istenen her bir ülkede tek tek başvuru yapılması gerekir.
Endüstriyel tasarım hakkı, bir ürünün diğerlerinden farklı olarak üzerindeki çizgilerin, renklerin, dokuların ve malzemeler gibi çeşitli özelliklerin oluşturduğu bütünü ifade etmektedir. Tasarım tescilinde ürünün görsel özellikleri ele alınmaktadır. Bu noktada önemli olan ürünün teknik özelliklerinden çok özgün tasarımlarıdır.
İlgili yasaya göre endüstriyel tasarım hakkının koruma süresi başvuru tarihinden itibaren beş yıl olarak belirlenmiştir. Bu süre, her beş yılda bir yenilenmek üzere 25 yıla kadar uzatılabilir. Endüstriyel tasarımlar, miras olarak hukuki haleflerine kalabilmektedir. Tasarımcının birden çok olması durumunda ise müşterek mülkiyet hükümleri çerçevesinde hak sahipliği ortaya çıkmaktadır.
Bir üretim tekniği bilinen durumu aşmasa dahi, endüstriyel alanın herhangi bir dalında yenilik meydana getirmişse buna faydalı model adı verilmektedir. Faydalı modelin patentten farklı genel olarak daha küçük buluşlar için başvurulan bir yöntem olmasıdır. Buluş sahibinin hakları patent ile aynı olmakla birlikte, koruma süresi ise 10 yıl ile kısıtlanmıştır.
Marka; bir işletmeyi diğerlerinden ayırt etmeye yarayan adlar, sözcükler, harfler, sayılar ya da ambalajları gibi her türlü işarettir. Markalar farklı yapılara sahip olabilmektedir. Fikri ve sınai haklar içerisinde önemli bir yeri olan marka tescil edildikten sonra bir başkası tarafından kullanılamamaktadır. Tescilli bir marka bir başkasına devredilebilmektedir.
Herhangi bir yörenin belirgin niteliği, ünü ya da farklı bir özelliği bulunan ürünü gösteren işaretlerdir. Bu ürünler genel olarak o bölgeyle özdeşleşmiştir. Coğrafi işaretler toplumsal haklar olarak bilinmektedir. Menşe adı ve mahreç işareti olarak iki ayrılan bu haklar coğrafi işaretli ürünün korunmasını sağlar. Menşe adı ürünün tamamıyla tanımlanan yerde üretilmiş olması gerektirmektedir. Mahreç işareti ise ürünün imalatı ve işlenmesinde gibi faktörlerden en az birinin bu coğrafi alanda gerçekleştirildiğini ifade eder.
Alkan Patent olarak, maddi ve manevi haklar konusunda tüm tescil işlemlerinizde markanızın yanındayız! Sınai ve fikri mülkiyet haklarınızla ilgili korunması gereken tüm buluşlarınız için bize başvurabilirsiniz. Bu sayede profesyonel ekibimizle, başvuru sürecini hazırlayabilir, sınai haklarınızı güvence altına alabilirsiniz.
