Herhangi bir buluş ya da fikir sahibine, bu buluşuyla ilgili hakları patentler sağlamaktadır. Patentler üçüncü şahısların sahibi olduğunuz buluşu; kullanmasını, üretmesini ve çoğaltmasını engellemektedir.
Patent başvurusu, buluş sahipleri açısından her geçen gün daha da önemli bir hale gelmiştir. Teknolojik gelişmelerin sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilmesi adına patent önemli bir koruma seçeneğidir. Bu belge, buluş sahibine münhasır haklar sağlamaktadır. Bunun yanı sıra, buluşun AR-GE aşamasına girerek geliştirilmesi ve ticarileşmesi konusunda da patentler önemli bir katkı sağlar. Patentle ilgili en önemli konulardan biri de patent etrafında dolaşmasıdır.
Peki, patent etrafında dolaşma nedir ve zararlı mıdır? Bu soruların yanıtlarını yazımızın devamında bulabilirsiniz.
Dünya genelinde patent alınarak korunan buluş ve fikir sayısı milyonları geçmektedir. Bu gibi durumlarda özgün ve yaratıcı bir ürünü ortaya çıkarmak oldukça zordur. Birçok firma, ürün geliştirirken patent engeli gibi sorunlarla karşılaşmaktadır. Özellikle üretimin tamamlanmasının ardından söz konusu ürünün satış ve parlama işlemlerinde patent engeli ile karşılaşmak maddi açıdan ciddi kayıpları beraberinde getirebilmektedir.
Bir firma ortaya çıkan ürün hakkında patent aldığında bu ürün yasalar karşısında koruma altına alınmış olur. Bu sebeple herhangi bir firmanın bu ürünü kullanması durumunda yüksek tutarda tazminat davalarıyla karşı karşıya kalır. Bu sebeple patent engellerine karşı yeni yöntemler ve çözümler gerçekleştirilmesi gerekir. Patent etrafında dolaşma söz konusu sorunu ortadan kaldırmak için bulunmuş en iyi çözümlerden biridir. Firmalar karşılaştıkları patent engellerini yalnızca bu konudaki uzman patent vekiline başvurarak çözebilir. Bunun yanı sıra AR-GE çalışmasıyla da patent engeline çözüm geliştirmeye çalışabilir. Buna karşın iki yönteminde işe yaramadığı bazı durumlar vardır. Bu gibi durumlarda patent etrafından dolaşma, en etkili çözüm olabilmektedir. Bu yöntemde TRIZ metodolojisinden sıklıkla faydalanılmaktadır.
Patentlerin kullanılmasıyla ilgili olarak buluş yapma teknolojisine TRIZ metodolojisi denmektedir. Özellikle patent etrafından dolaşma konusunda bu metodoloji yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu metodoloji mühendisler yardımıyla kullanılabilir.
Başvurusu yapılacak buluş adına halihazırdaki buluşlarla ayrışan noktalar en iyi şekilde ele alınmalıdır. TRIZ ile mevcut patentlerin etrafından dolaşmak ve patent konusunda bazı ileri adımlar atılabilmektedir. Patent etrafından dolaşma, patent mühendisleri tarafından yapılan verimli bir çalışma olarak ifade edilebilir.
Firmaların yaygın olarak merak ettiği sorulardan biri de patent etrafından dolaşma işleminin zararlı olup olmadığıdır. Patent etrafında dolaşma işlemi doğru bir şekilde yapıldığı zaman firmalara herhangi bir zararı yoktur.
Bu süreçleri uzman mühendislerin yürütmesi gerektiği unutulmamalıdır. Patent araştırması sonucunda herhangi bir ihlale sebep olacak tüm unsurlar detaylı olacak incelenmelidir. Tasarlanan yeri ürün, ihlal sebebi verecek hiçbir özelliği barındırmamalıdır. Eğer hatalı bir patent etrafından dolaşma süreci ortaya çıkarsa, patent ihlali yaşanması kaçınılmaz olacaktır. Bu da firmaların ciddi tazminatlar ödemesine neden olabilir.
Bir firma, yeni bir ürün geliştirme projesine başlamadan önce ilk olarak herhangi bir sınai mülkiyet ihlaline sebep olup olmayacağını belirlemelidir. Bu noktada ürünü meydana getirecek tüm unsurlar ve detaylar kavramsal olarak belirlenmelidir. Ürün tasarım ekibi bu noktada, ürüne uygulamayı düşündükleri alt sistemlere ilişkin bir patent tespit edebilir. Bu gibi durumlarda ise patent etrafından dolaşma konusu gündeme gelmektedir.
Patent etrafından dolaşma, ürünü yeniden tasarlamak olarak açıklanabilir. Bu yeniden tasarım patent ihlaline neden olmayacak şekilde yapılmaktadır. Dikkatli bir şekilde yapıldığında patent etrafından dolaşma, oldukça büyük avantajlar getirebilir. Buna karşın bu işlem sırasında yeni üründe patent istem setinde belirtilen unsurlara yer verilmemesi gerekir. Yani, ihlale sebep olan tüm unsurlar eksiksiz biçimde değiştirilmelidir. Ayrıca, değiştirilen unsurların eşdeğerler doktrini kapsamında, firmanın karşısına çıkan patenti ihlal edip etmediği de değerlendirilmelidir. Söz konusu değerlendirme yapılmazsa, eşdeğerler doktrini kapsamında yeni ürün de farklı bir ihlale sebep olabilir. Patent başvurusunun doğru bir şekilde yapılması ve sağlıklı bir şekilde ilerlemesi için ortaya çıkan ürünün, patentli bir ürünü hiçbir şekilde taklit etmemesi gerekir. Taklit durumunda mülkiyet hakları devreye girecek, ürününüz patent alamayacak, alsa dahi ciddi davalarla karşı karşıya kalacaktır.
Patent etrafından dolaşmanın avantajlarından faydalanmak için iyi bir patent mühendisiniz olması gerektiğini unutmamalısınız. Ortaya çıkan ürün, patent ihlaline sebep olmadığı takdirde firmanın ciddi maddi getiriler sağlaması olanaklı olacaktır.
Patent etrafından dolaşmak, özellikle hatalı biçimde yapıldığında olumsuz şekilde sonuçlanabilmektedir. Hazırlanan yeni ürünlerde patent istem setinde bulunan temel unsurlara yer verilirse, farklı bir patent ihlali ortaya çıkabilmektedir. İhlale sebep olan unsurlar tarafsız şekilde değerlendirilmediği takdirde, patent etrafından dolaşma sürecinden olumsuz sonuçlar alınamamaktadır. Bunun yanı sıra değiştirilen unsurlar patent eş değerler doktrini kapsamında yeniden değerlendirilmelidir. Bu yapılmadığı takdirde, herhangi bir patent ihlaline neden olunup olunmadığı belirlenememektedir. Bu da sizi ciddi patent ihlali sorunlarıyla karşı karşıya bırakabilmektedir.
