Patent ve faydalı model ile ilgili olan başvurular, tescil öncesi ve sonrası işlemler ve bu hakların ihlal edilmesine dair hukuki yaptırımlar 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununa göre düzenlenmiştir. Bu bağlamda, ticari değere sahip olan buluşlar patent yada faydalı model ile koruma altına alınır ve bu sayede taklit edilmekten korunur.

Patent yada faydalı model belgesi alan kişiler, buluş sahibi dışındaki bireylerin buluşu izinsiz bir şekilde kullanmasının önüne geçerek ve belirlenen süre boyunca, münhasır haklara sahip olacaktır.

Faydalı modelde başvuru yaparken, tekniğin belirlenen durumunun aşılması kriteri aranmamaktadır. Fakat patent için alınacak olan belgede ise tekniğin bilinen durumunun aşılması koşulu aranmaktadır.

Faydalı model için yapılan başvurularda öncelikli olarak araştırma raporu alınır. Patent ise Türk Patent tarafından belirlenmiş olan uluslararası patent veri tabanına sahip olan araştırma kurumlarında ve kendi veritabanında araştırma ve inceleme raporları düzenlenir ve bununla birlikte, başvurusu olan buluşun araştırması Türk Patent tarafından yapılır.

Tüm bunlarla beraber, faydalı modelin tesciliyle ilgili tüm prosedürler yaklaşık olarak 1,5 yıl kadar sürmekte ve bu süre zarfında tamamlanmaktadır. Patent belgesinin tescil prosedürü ise araştırmaya göre değişiklik göstermekte fakat tahmini olarak 2,5 yıl kadar sürmektedir. Bu sebeplede faydalı modelin süresi kısa, maliyeti ise düşüktür. Tüm bunlara ek olarak patent ve faydalı model arasındaki farklardan bazıları ise şunlardır ;

  • Aynı zamanda patentlere ek patent belgesi verilirken, faydalı modeller için bu söz konusu değildir.

  • Usuller sonunda elde edilmiş olan ürünler patent belgesine bağlanabilirken, faydalı model belgesine bağlanamaz.

  • Kimyasal maddeler patent belgesine bağlanabilir, fakat faydalı model belgesine bağlanamaz.

  • Biyoteknolojik buluşlar, patent belgesine bağlanabilir ancak faydalı model belgesine bağlanamaz.

Faydalı Model İle Patent Arasındaki Temel Farklar

Faydalı model ve patent arasındaki temel farklar, sizlere buluşunuzu hangisi ile tescil ettirmeniz gerektiğini sizlere gösterecek ve oldukça kolaylık sağlayacaktır. Bu iki durumun her ikiside, bir buluş koruma yöntemidir. Fakat patent ve faydalı model arasında hem içerik hem de yöntem açısından belli başlı farklar bulunmaktadır. Aşağıda bu farklılara yer verecek ve sizlere yardımcı olmaya çalışacağız.

  • Faydalı model ve patent için yenilik basamağı şartı arandığı durumlarda, faydalı modelin yenilik değerlendirmesinde buluş konusuna katkı sağlamayan özellikler değerlendirme kapsamına girmemektedir.

  • Faydalı model başvurusu, başvuru tarihinden itibaren on yıl süreyle koruma altına alınır ken, patent başvurusu ise patent başvurusunun yapıldığı günden itibaren yirmi yıl süreyle koruma altına alınacaktır.

  • Patentte faydalı modelden farklı olarak buluş basamağı şartının aşılması aranmaktadır.

  • Usuller sonunda elde edilmiş olan ürünler, eczacılıkla ilgili maddelere ilişkin buluşlar,biyo teknolojik buluşlar, kimyasal usullere göre elde edilmiş olan ürünler ve biyolojik usullere göre elde edilmiş olan ürünler, faydalı model korumasından yararlanmaktadır. Fakat patent korumasından yararlanmaktadır.

  • Buluş adına koruma talebi başvurusu yapılabilmesi için belli başlı işlemler yapılması gerekmektedir. Bu sürede, faydalı model ve patent arasında sadece birkaç yönde farklılaşma bulunmaktadır. Kısacası patentte başvuru süresi içerisinde inceleme kısmı bulunurken, faydalı modelde bu kısım bulunmamaktadır.

Faydalı Model Ve Patent Koruma Kapsamına Girmeyenler

Fakat bazı alanlarda ortaya konan belgeler, ne faydalı model ne de patent korumasından yararlanmaktadır. Bu koşulda da konu anlamında buluş sayılmamaktadır.

  • Bilginin sunumu

  • Bilgisayar programları

  • Edebiyat ve sanat eserleri

  • Estetik niteliği bulunan ürünler

  • İş faaliyetlerine ilişkin kural ve yöntemler

  • Zihni tüm faaliyetler

  • Oyunlarla ilgili olan ve kurallar

  • Keşifler

  • Bilimsel teoriler

  • Matematiksel tüm yöntemler

Tüm bunlarla beraber buluş olarak değerlendirilse de faydalı model ve patent belgesi alamaya cak olan buluşlar da bulunmaktadır. Bu buluşlardan bazıları ise şunlardır ;

  • Mikrobiyolojik işlemler

  • İnsan ve hayvan vücuduna ait tüm tedavi yöntemleri

  • İnsan bedeni ögelerinden birinin keşfi

  • Kamu düzenine aykırı buluşlar

  • Genel ahlaka aykırı buluşlar

  • Bitki çeşitleri, hayvan ırkları gibi üretime yönelik biyolojik işlemler

Faydalı Model Ve Patentte Koruma Süresi

Faydalı model ve patentin koruma süreçleri birbirinden oldukça farklıdır. Faydalı modelin koruma süresi, on yıl olarak belirlenirken, patentin koruma süresi ise yirmi yıl olarak belirlenmiştir. Patent ve faydalı model ile ilgili koruma sürelerinden yararlanabilmek adına Türk Patent ve Marka Kuru mu tarafından belirlenmiş olan ücretlerin kesinlikle ödenmesi gerekmektedir.

Patent ve faydalı model başvurusu yada bunların korunması için gerekli olan yıllık ücretler bulun maktadır. Bu yıllık ücretler, patentin koruma süresi boyunca başvuru tarihinden itibaren, ikinci yılın sona erdiği tarihte devam eden her yıl vadesinde ödenmelidir.

Bunlarla birlikte vade tarihi ise başvuru tarihine denk gelen her ay ve gündür.Yıllık ücretler belirle nen bu vadelerde ödenmediği takdirde, ek ücretlere tabi kalınacak ve bu ücretle beraber, vadeyi takip eden altı ay içinde de ödenebilecektir.

Faydalı Model Ve Patent Korumasında Aranan Şartlar Nelerdir ?

Patent ve faydalı modelde aranan koşullar birbirinden oldukça farklıdır. Faydalı model koruma sındaki ana şartlar, yenilik ve aynı zamanda sanayiye uygunluk olarak gösterilmektedir. Bir bulu şun faydalı model korumasından yararlanabilmesi için yenilik şartını içermesi gerekmektedir.

Kısacası burada,buluşun kamu tarafından sözlü yada yazılı olarak bilinmemesi ile kastedilmek tedir. Buluşun başvuru tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmuş olmama sı gerekir.Faydalı model korumasından yararlanabilmek için buluş kesinlikle yeni olmalıdır.Çünkü bir buluş hakkında daha önceden sözlü yada yazılı bir bilgi var ise bu durumda, o buluş yeni değildir ve yeni sayılmayacaktır.

Faydalı modelde, gerekli hukuki korumadan yararlanabilmek için o modelin sanayiye uygulanabi lirde olması gerekmektedir. Bununla beraber söz konusu buluş tarım dahil olmak üzere sanayinin herhangi bir dalında üretiliyor yada kullanılıyorsa, bu onu sanayiye uygulanabilir kılacaktır. Bu sayede de faydalı modelin hukuki korumasından yararlanmasını sağlayacaktır.

Faydalı Model Ve Patent Nedir ?

Teknolojik gelişmeler,dünyada hızla ilerleyen küreselleşme ve markalaşmanın günden güne da ha önemli hale gelmesi küçük orta ve büyük ölçekli işletmelerin marka tescili ve patent alma ko nularıyla oldukça yakından ilgilemesini sağlamıştır. Fakat kişiler bu noktada patent mi yoksa faydalı model belgesi mi alması gerektiğini bilmemektedir. Aşağıdaki yazımızda, sizlere patent ve faydalı model hakkında açıklamalar yapacak ve sizleri bilgilendirmeye çalışacağız.

Patent sözlük anlamı olarak, buluş belgesi anlamına gelmektedir. Burada buluş, tarımda dahil olmak üzere sanayideki teknik bir problemin çözümü olarak tanımlanabilmektedir. Aynı zamanda burada önemli olan buluşun herkesin bulabileceği yada düşünebileceği kadar kolay olmaması gerekmektedir. Bununla beraber buluşun patentini almaktır. Burada buluşun sahibine, devlet tarafından bir belge verilmektedir.

Bu belge sayesinde, herhangi bir kullanım yada satma hakkı doğmaktadır. Bu belge ile beraber buluş sahibi buluşu kendisi kullanabilir yada buluşun kullanımı için başkalarına izin verebilir. Aynı zamanda buluşu izinsiz kullananların önlenmesi açısından, yasal yollara başvurabilir.